Visie
Ieder mens heeft unieke kwaliteiten en talenten. Hij of zij is in staat zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen en zichzelf te ‘sturen’. Met al zijn eigen aardigheden doet iedereen het maximale dat hij op dat moment in zijn vermogen heeft. Mensen groeien in contact met anderen en zichzelf.
Binnen organisaties en teams zijn in onze visie drie aspecten onlosmakelijk met elkaar verbonden: persoonlijke ontwikkeling, samenwerking en duidelijkheid. Ontwikkeling en verandering in een organisatie vindt pas plaats als:
- het werk voldoende aansluit bij de individuele verlangens en overtuigingen (IK);
- de teamleden in een veilige en vertrouwelijke sfeer aan gezamenlijke doelen werken (WIJ);
- het beleid, de doelstellingen, de regels en de afspraken duidelijk zijn (HET).
Het gaat er om hier een goede balans in te vinden. Dán ontstaat zichtbaar enthousiasme, stroomt de energie en worden er vanuit een gedeelde visie duurzame resultaten bereikt.
Toepassing in het onderwijs
Werken met wat er wèl is
In elk team, elke groep en elke klas zitten nu eenmaal mensen met verschillende behoeftes en verschillende ‘voorkeursperpectieven’. Uiteraard kan dat een bron voor onderlinge irritaties vormen. In teams, groepen en klassen waar het uit de hand is gelopen, is dat zichtbaar en voelbaar. Inzicht in kernkwadranten en ik-wij-het maakt het mogelijk anders naar zogenaamd lastig, irritant gedrag te kijken. Je krijgt meer inzicht in en begrip voor de eigenheid van de ander en bent dan niet meer bezig met wat er mis is met een leerling, een collega of een schoolleider, maar met zijn onderliggende kwaliteiten. Anders gezegd: je gaat dan werken met wat er wél is, in plaats van met wat er niet is.
Geschikt voor iedereen
Kernkwadranten en ik-wij-het zijn eenvoudig te begrijpen. Kernkwadranten zijn bovendien logisch vormgegeven en snel te maken. Ze bieden een rijke bron van inzichten en zijn geschikt voor alle leeftijden, alle doelgroepen en alle niveaus van diepgang. Hiermee is het werken met ik-wij-het en kernkwadranten bij uitstek geschikt voor het onderwijs.
Leerlingen: individueel en in de klas
Wanneer een leerling een goed beeld heeft van de verschillende dynamieken binnen zijn klas (ik-wij-het) en van zijn kernkwadranten, begrijpt hij beter waarom hij is wie hij is en zich gedraagt zoals hij zich gedraagt. Hij is zich meer bewust van zijn natuurlijke kwaliteiten en kan deze productief inzetten. Hij leert zichzelf kennen met zijn mooie en minder mooie eigenschappen en ontwikkelt zelfvertrouwen. Bovendien kan hij makkelijker omgaan met kritiek en irritatie.
Wanneer leerlingen ook de kwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën van hun klasgenoten beter leren te begrijpen en waarderen, ontwikkelen ze begrip voor elkaar en voelen ze zich in toenemende mate verbonden met elkaar en met het onderwijsleerproces. Motivatie, plezier en leerprestatie gaan omhoog, net als de bereidheid en het vermogen om zelf oplossingen te zoeken voor vragen of problemen die zich voordoen.
Leraren en andere medewerkers
Op scholen zien we leraren, conciërges, onderwijsassistenten en vele andere medewerkers met passie, compassie en kunde een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de leerling. Door inzicht in de systematiek van ik-wij-het en het kernkwadrant en de effecten van het werken ermee krijgen zij niet alleen inzicht in hun eigen kwaliteiten en gedrag, maar ook in die van collega’s, ouders en leerlingen. Van daaruit kunnen zij de vertaalslag maken naar de inzet van verschillende werkvormen en ontstaat er ruimte voor verschillende leerstijlen en verschil in benadering. Leraren en medewerkers van het onderwijsondersteunend personeel worden effectiever in het begeleiden van leerlingen en het samenwerken met collega’s.
Schoolleiders
De systematiek van Ik-wij-het en het Kerkwadrant biedt scholen en schoolleiders een gemeenschappelijk referentiekader om kwaliteiten in kaart te brengen, een taal om er woorden aan te geven én instrumenten om ze tot bloei te laten komen. De bewustwording binnen de school neemt toe, evenals de bereidheid en het vermogen recht te doen aan verschillen tussen leerlingen. Het begrip en de samenwerking tussen schoolleiders, leraren, leerlingbegeleiders, medewerkers van het onderwijsondersteunend personeel, leerlingen en ouders verbeteren. Er ontstaat een omgeving waarbij het benoemen van positieve kwaliteiten vanzelfsprekend wordt.
In het artikel ‘Leiderschap en moed in het onderwijs‘ zetten Bob Brinkhof, Daniel Ofman en Albert Heemeijer hun visie uiteen t.a.v. de rol van schoolleiders en bieden zij schoolleiders concrete handvatten voor een succesvolle aanpak.
Werkwijze
Onze uitgangspunten
Wij gebruiken de modellen van Daniel Ofman als belangrijkste uitgangspunten in ons werk. Ik-wij-het geeft onze visie op organisaties en teams eenvoudig weer; het kernkwadrant maakt op een overzichtelijke manier kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën van mensen, teams en organisaties zichtbaar. Het werken met beide modellen als basis biedt vele mogelijkheden om meer inzicht te krijgen in jouzelf, jouw team(s) en jouw organisatie (school).
Een liefdevolle bedding, samen op koers komen én blijven: ik-wij-het
Of we nu een training van een dag verzorgen, een integraal ontwikkeltraject begeleiden of alles er tussenin: een driedimensionale benadering met een open dialoog vanuit ik-wij-het vormt het startpunt. Wat is voor jou fijn binnen dit team en geeft jou energie? En wat is voor jou niet fijn en kost jou (soms bakken met) energie?
Onze ervaring is, dat dit startpunt een liefdevolle bedding biedt om met elkaar de verbinding te verkrijgen of te vergroten; om met elkaar afspraken te maken waaraan we ons willen houden; om doelen te stellen waar we ons samen aan willen committeren.

Ik-wij-het biedt, zo ervaren wij keer op keer, niet alleen een efficiënt hulpmiddel om de verbinding te vinden of te vergroten, maar ook om deze te behouden of te hervinden wanneer we die zijn kwijtgeraakt – soms onderzoekend en nieuwsgierig, soms knetterend en knarsend, altijd vanuit openheid en eerlijkheid.
ik-wij-het helpt om elkaar steeds beter te leren kennen; om elkaars kwaliteiten steeds beter op waarde te schatten; om te ervaren wat er wèl is in plaats van water er níet is; om elkaar de ruggensteun te bieden die nodig is.
Feedback, (zelf)reflectie & dialoog: kernkwadranten
We maken binnen teams tijdens trainingen, reflectiebijeenkomsten of trajecten graag gebruik van kernkwadranten om elkaar feedback te (leren) geven. Dit wordt vaak als heel spannend of ongemakkelijk ervaren, vooral als er sprake is van ‘gedoe’ of onveiligheid binnen het team. Een liefdevolle bedding is daarom absoluut noodzakelijk. Ik-wij-het biedt deze bedding.
Reflectie op elkaars kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën vergroot het zelfinzicht en verandert de kijk op jouw collega’s waarmee je dagelijks in een team samenwerkt. Onder de eigenschappen waarover jij je soms mateloos irriteert, blijken zelfs bij jouw meest irritante collega’s kwaliteiten te zitten! Een opbouwende en een respectvolle dialoog vergroot voelbaar de verbinding binnen het team en de bereidheid om samen te werken aan doelen die door het team gedragen worden.



